کارگاه دو روزه تخصصی تاریخ شفاهی با حضور «دکتر مرتضی نورایی» مدرس دانشگاه و بنیان گذار مبحث تاریخ شفاهی ایران در حوزه هنری مازندران برگزار شد.
عکاسان(قاسم شیرزاد ) منبع: خزرنما و ( ابراهیم فلاح) منبع: آوای خزر
کارگاه دو روزه تخصصی تاریخ شفاهی با حضور «دکتر مرتضی نورایی» مدرس دانشگاه و بنیان گذار مبحث تاریخ شفاهی ایران در حوزه هنری مازندران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری مازندران در این نشست آموزشی که از دوشنبه 31 مرداد آغاز شده و تا روز سه شنبه 1 شهریور ادامه خواهد داشت، مرتضی نورایی به مقوله تاریخ شفاهی و عکاسی همچنین تاریخ شفاهی و میراث ناملموس می پردازد.
در نشست روز نخست، ایندر نشست روز مخست استاد دانشگاه گفت: علم تاریخ در اساس علم ارتباطات است هرچه دقت نظر در کار مورخ بیشتر باشد این رابطه درست انجام می شود،اگر یک مورخ نتواند به دقت و صحت کار کند یک جامعه را دچار مشکل می کند چون حافظه تاریخی سرمایه ملی جامعه است.
وی افزود: هر واقعه، خود به خود در جاهای مختلف خود را به ثبت می‌رساند. اما وقتی درباره چیستی و چرایی واقعه صحبت می‌شود، گروه دیگری از مورخان شفاهی وارد می‌شوند. آن‌ها معتقدند که تاریخ شفاهی، تاریخ آینده است. یعنی مصاحبه‌هایی که اکنون گردآوری می‌کنیم، بی‌شک برای کمک به مورخ آینده است؛ نه مورخ کنونی؛ حداقل به آیندگان نشان می‌دهد که پرسش‌ها از کجا باید آغاز شود. پس وقتی به وقایعی مانند انقلاب اسلامی یا دفاع مقدس می‌پردازیم، در واقع می‌خواهیم به پرسش مورخان آینده، پاسخ دهیم.
مرتضی نورائی ادامه داد: در این مطالعه با پدیده ای که پیش بینی نشده است، روبرو می شویم، پدیده ای که تنوع موضوعی در آن موجود است و می‌خواهیم وضعیت ثابت را به سیال تبدیل کنیم .
وی حافظه تاریخی را سرمایه ملی جامعه عنوان کرد و ادامه داد: از دهه ۵۰ مورخین به سمت این موضوع رفتند تا تاریخ را بهتر بفهمند.
نورائی با بیان اینکه یکی از موارد تاریخ شفاهی، تاریخ عکاسی است، گفت: علم تاریخی به چیزی که اول و آخر داشته باشد می پردازد: باید بدانیم که حدود ۱۸۰سال اعتبار و عمق تاریخ به صورت شفاهی است به طوری که راوی می‌تواند بنویسید.
وی بخش دیگری از تاریخ سازی را شامل تبلیغات شخصی، عکس‌های خانوادگی، عکس‌های خاندانی و خاطرات مهاجرت، از شاهد تا شرکت کننده، چشم جستجو گر که شامل عکس ها، منابع شفاهی و روایت تاریخی می شود، عنوان کرد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه از عکس‌ها ساده نگذریم چون دارای نشانه هستند، افزود: ما در تاریخ شفاهی تاریخ نمی نویسیم بلکه نشانه‌هایی برای مورخان آینده می نویسیم تا آنان متوجه دقت آن شوند.
وی در پاسخ به سئوالی پیرامون اینکه مصاحبه با چند نفر برای کسب اطلاعات کامل درباره یک موضوع لازم است، افزود: این موضوع نسبی است اما اصولا در مباحث مختلف از طریق مصاحبه با چندین نفر(بیش از 10 نفر) به تواتر می‌رسیم یعنی افراد همان مطالب قبلی را بیان می کنند.
استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان به بخش تحلیلی عکس و اصطلاح شناسی پرداخت و ادامه داد: در این بخش تاریخ سازی شامل اطلاعات درونی و بیرونی از عکس، حافظه عکس‌ها، عکاسی از خاطرات، حاضرین در عکس‌ها چه کسانی هستند، سخن از تروما، خاطرات مثبت و منفی، سکوت و فراموشی و حافظه حسی می شود.
شایان ذکر است که این کارگاه با انگیزه ارتقا سطح و بازآموزی مباحث تخصصی و با هدف تربیت نیروی انسانی مورد نیاز در پروژه های تاریخ شفاهی، با همکاری حوزه هنری انقلاب اسلامی و دانشگاه مازندران با حضور بیش از 150 علاقمند فعال فرهنگی و دانشگاهی، نویسنده و محقق ( بصورت حضوری و مجازی) برگزار شد.